SA se stille epidemie: Onopgespoorde hipertensie stel jou lewe in gevaar

Tydens May Measurement Month maak gesondheidskenners mense attent op hipertensie (HTN) of hoë bloeddruk, ‘n toestand wat miljoene mense wêreldwyd affekteer, maar steeds skrikwekkend ondergediagnoseerd en onderbehandeld bly. ‘n Onlangse studie het, erger nog, bevind dat 74% van pasiënte onbewus is dat hulle die risiko van hipertensie het of van hul hipertensiestatus is. 

HTN staan bekend as die belangrikste risikofaktor vir kardiovaskulêre siekte (KVD) in Suid-Afrika.2 Met kardiovaskulêre siekte wat onder die toptienoorsake van sterftes wêreldwyd val, was die opsporing en beheer van bloeddruk nog nooit belangriker nie. 

Onbeheerde hipertensie kan tot ernstige gesondheidskomplikasies lei, wat die risiko van hartaanval, beroerte, nierversaking en hartversaking aansienlik verhoog. Dit is ook gekoppel aan ‘n groter waarskynlikheid om demensie te ontwikkel en kan algehele lewensgehalte drasties verminder. Hierdie gevolge dra by tot ’n verhoogde sterfte- en siektesyfer, wat die belangrikheid van vroeë opsporing, behandeling en hantering van hoë bloeddruk onderstreep.

May Measurement Month 

‘n Openbare gesondheidsveldtog genaamd “Because I Say So” is deel van ‘n wêreldwye bloeddruksifting-inisiatief, May Measurement Month. Dit is ‘n openbare oproep aan almal om hul bloeddruk (BP) na te laat gaan. Hierdie nie-indringende toets neem net vyf minute, is GRATIS gedurende May Measurement Month, en kan help om lewens te red. 

Prof Erika Jones, die president van die Suid-Afrikaanse Hipertensievereniging, sê: “Hipertensie word dikwels die ‘stille moordenaar’ genoem omdat dit tipies geen simptome toon totdat beduidende skade plaasgevind het nie. Dit is ‘n hoofoorsaak van hartsiektes en beroerte, wat verantwoordelik is vir byna die helfte van verwante sterftes wêreldwyd. Ten spyte hiervan, bly bewustheid, behandeling en beheer kommerwekkend laag.” 

Die omvang van die probleem 

Die statistieke, soos aangeteken in 2019, skets ‘n kommerwekkende prentjie: 

• 4,06 miljard volwassenes is deur hoë sistoliese bloeddruk geraak1
• 1,3 miljard volwassenes (30-79 jaar) word deur hipertensie geraak 
• 10,8 miljoen sterftes wat verband hou met verhoogde bloeddruk
• Ongeveer 60% van volwassenes ontwikkel hipertensie teen die ouderdom van 60 
• Tot 90% van volwassenes wat tot 80 jaar oud is, sal waarskynlik hipertensie ontwikkel
• Hipertensie veroorsaak meer as 50% van hartsiektes, beroertes en hartversaking gevalle 

Suid-Afrika staar ‘n buitengewone hoë las in die gesig, met die Suid-Afrikaanse Demografiese en Gesondheidsopname (SADHS) wat ‘n voorkoms van hipertensie van 46,0% by vroue en 44,0% by mans ouer as 18 jaar rapporteer. Meer as 80% van mense wat met hipertensie leef, het onbeheerde bloeddruk. Hierdie voorkoms oorskry aansienlik die globale gemiddelde van 31,1%.

’n Veelsydige benadering is nodig om hipertensie te voorkom en op te spoor. Dit sluit robuuste siftingsbeleide in wat aanvanklike bloeddrukondersoeke vanaf die ouderdom van 18 insluit, met gereelde opvolgsessies en opportunistiese siftings in verskeie omgewings soos werkplekke, skole en gemeenskapslokale.  

“Daarbenewens is lewenstylingrypings, soos om ‘n gebalanseerde dieet te volg en meer aktief te wees, ook noodsaaklik om die risiko van hipertensie te bestuur en te verminder,” verduidelik prof Erika. 

Volgens die Wêreldgesondheidsorganisasie eis hierdie chroniese siekte jaarliks ​​meer as 11 miljoen lewens – wat dit die mensdom se grootste epidemie ooit maak.

Lees ook: Kruie en vitamiene vir jou verkoue 

Suid-Afrikaners word daaraan herinner om in Mei na hul plaaslike apteek, kliniek of dokter te gaan om gratis getoets te word.  Klik hier, vind ‘n deelnemende apteek in jou omgewing en kry die toets vandag nog.

Verwysings: 

1. World Heart Federation Roadmap for Hypertension – Opgedateer 
2. Factors influencing treatment adherence in hypertension and HIV management in South Africa: A comparative literature review 
3. Worldwide trends in hypertension prevalence and progress in treatment and control from 1990 to 2019: a pooled analysis of 1201 population-representative studies with 104 million participants The Lancet VOLUME 398, ISSUE 10304, P957-980, SEPTEMBER 11, 2021.
4. World Heart Federation Roadmap for Hypertension – Opgedateer 
5. In England (2011) >56% from age 60. The Lancet 2014; 383:1912-1919
6. Worldwide trends in hypertension prevalence and progress in treatment and control from 1990 to 2019: a pooled analysis of 1201 population-representative studies with 104 million participants The Lancet VOLUME 398, ISSUE 10304, P957-980, SEPTEMBER 11, 2021

Lees ook: Goeie energieplanne wat altyd werk